Vraag: Mijn paard kan op wedstrijd nog weleens van zich af slaan als hij of heel erg nerveus is door een extreem drukke omgeving of als andere paarden lange tijd vlakbij lopen. Daarom longeer ik hem van tevoren en heb ik een rode strik in zijn staart hangen. Ik waarschuw tijdens het rijden ook regelmatig mensen als ik merk dat ze er lang achter hangen en m’n paard chagrijnig wordt. Nu heeft hij al een paar keer naar achteren uitgehaald en tot nu toe is het gelukkig allemaal helemaal goed gegaan, maar ik kan me voorstellen dat hij een keer iemand of een ander paard raakt. Ben ik aansprakelijk als ik omstanders/andere ruiters wel heb gewaarschuwd, maar er toch iets mis gaat?
Antwoord van Schelstraete Advocaten:
De aansprakelijkheid voor dieren is een risicoaansprakelijkheid en wordt geregeld in artikel 179 boek 6 van het Burgerlijk Wetboek. Je bent als bezitter van een paard risicoaansprakelijk voor het gedrag van jouw paard vanwege het feit dat deze zich onberekenbaar kan gedragen en dit gedrag gevaar op kan leveren voor anderen. Het gaat hierom eigen gedragingen van het paard waarop de bezitter geen invloed kan uitoefenen. Schuld aan de kant van de bezitter, in de meeste gevallen is dit de eigenaar van het paard, komt hier dan ook niet aan de orde.
Onder bepaalde omstandigheden zijn er uitzonderingen te maken op deze risicoaansprakelijkheid. Het gaat hier om gevallen waarin het onredelijk zou zijn om de bezitter van het paard voor de schade aansprakelijk te houden. Dit kan het geval zijn indien het slachtoffer de schade voor een groot deel, of volledig, aan zichzelf te wijten heeft. Indien er sprake is van een dergelijke ‘eigen schuld’ aan de zijde van het slachtoffer dient soms (een deel van) de schade voor risico van het slachtoffer te blijven.
Of er in deze casus sprake kan zijn van een deel ‘eigen schuld’ zijdens het mogelijke slachtoffer hangt af van de specifieke omstandigheden die zich op dat moment voordoen. Men kan zich voorstellen dat wanneer personen hun paard, onverlet uw duidelijke waarschuwingen, opzettelijk dicht langs uw paard af rijden de rechter in dat specifieke geval van oordeel kan zijn dat er wel degelijk sprake is van (een deel) eigen schuld zijdens de bezitter van het andere paard (de ruiter). Het mag duidelijk zijn dat van deze situatie lang niet altijd sprake zal zijn. Wanneer er zich, ondanks de waarschuwingen, toch een ongeval voordoet zal de daaruit voortvloeiende schade veelal voor risico van de bezitter van het schadeveroorzakende paard dienen te blijven. Aanvullend dient nog te worden opgemerkt dat de eigenaar bewust de keuze heeft gemaakt met het paard deel te nemen aan wedstrijden en hierbij tezamen met andere paarden op één terrein te rijden en het in de eerste plaats ook aan de ruiter/eigenaar van het betreffende paard is om dergelijke ongelukken te voorkomen.
Duidelijk mag zijn dat bij de beoordeling van deze risicoaansprakelijkheid de specifieke omstandigheden van het geval bepalend zijn voor het oordeel in kwesties als deze.
Deze vraag is beantwoord door Mr. L.M. Schelstraete en Mw. N. Hamers van Schelstraete Advocaten.
Voor meer informatie over dit onderwerp wordt verwezen naar het artikel ‘Risicoaansprakelijkheden bij paarden’ geschreven door Mr. V. Zitman van Schelstraete te vinden op onze website. Klik hier voor het artikel.
